Periodontologia to dziedzina stomatologii zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób przyzębia (periodontopatii) oraz błony śluzowej jamy ustnej.

Zdrowe przyzębie stanowi warunek prawidłowego utrzymania zębów w zębodołach. W jego skład wchodzą: kość wyrostka zębodołowego, więzadła ozębnej, cement korzeniowy, dziąsła.

Objawy chorób przyzębia (potocznie paradontozy) to:

• krwawienie dziąseł,
• obrzęk i ból dziąseł (często kojarzony z bólem zęba),
• nadwrażliwość zębów spowodowana obnażeniem korzeni,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• powstawanie szpar między zębami w wyniku przemieszczania się zębów,
• rozchwianie i ostatecznie wypadanie zębów.

Nieusunięta płytka bakteryjna ulega utwardzeniu (mineralizacji) i prowadzi do powstania kamienia nazębnego. Bakterie zawarte w płytce nazębnej i kamieniu powodują zapalenie dziąsła, a następnie – dostając się coraz głębiej do tkanek przyzębia – niszczą więzadła utrzymujące ząb w zębodole, kość wyrostka zębodołowego i inne struktury przyzębia. W konsekwencji dochodzi do zaczerwienienia, obrzęku, bólu i krwawienia dziąseł, a w stanach zaawansowanych wydłużenia zębów (obnażenia korzeni zębów) w wyniku utarty kości i obniżenia się dziąseł, powstania kieszeni przyzębnych, rozchwiania zębów i ich wypadania.

Przyczyną stanów zapalnych przyzębia są również:

• nawisające wypełnienia, rozległe ubytki próchnicowe,
• nieszczelne uzupełnienia protetyczne,
• zgrzytanie zębami,

a także czynniki ogólnoustrojowe:

• stres,
• palenie tytoniu (nikotyna zwęża naczynia krwionośne i maskuje stany zapalne),
• awitaminoza,
• nieprawidłowa dieta,
• zaburzenia hormonalne,
• choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, białaczka.

Mogą one stanowić jedną z przyczyn lub wpływać na przebieg już istniejącej choroby przyzębia.

Leczenie peridontopatii przebiega w trzech fazach:

I faza –HIGIENIZACYJNA

Najważniejsze jest szybkie wykrycie choroby i rozpoczęcie leczenia w jej wczesnym stadium rozwoju. Wystarczy wówczas zastosowanie profesjonalnych zabiegów higienizacji:

• scalingu – usunięcia kamienia nazębnego nad- i poddziąsłowego,
• piaskowania,
• polerowania zębów,
• usunięcia czynników drażniących (nawisające wypełnienia, nieszczelne uzupełnienia protetyczne),
• przeprowadzenie instruktażu higieny jamy ustnej.

II faza – KOREKCYJNA

Jeżeli po zabiegach higienizacyjnych i utrzymaniu przez pacjenta właściwej higieny jamy ustnej nadal występują zmiany chorobowe w przyzębiu, wówczas zachodzi konieczność wykonania bardziej zaawansowanych zabiegów:

• scalingu głębokiego – oczyszczania powierzchni korzeni z płytki bakteryjnej i kamienia,
• root planingu – usunięcia zakażonego cementu korzeniowego oraz wygładzenia powierzchni korzeni zębów.

Może również pojawić się konieczność zastosowania zabiegów z zakresu mikrochirurgii periodontologicznej, takich jak:

• wydłużenie korony klinicznej zęba,
• zabiegi regeneracyjne ubytków kostnych z użyciem biomateriałów kościotwórczych,
• plastyka dziąseł,
• pokrycie recesji dziąsłowych,
• poszerzenie strefy dziąsła rogowaciejącego,
• podcięcie wędzidełka wargi górnej i języka,
• plastyka lub pogłębienie przedsionka jamy ustnej.

III faza – PODTRZYMUJĄCA

By nie dopuścić do nawrotu choroby, konieczne są:

• ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza stomatologa oraz
• regularne wizyty kontrolne ustalane indywidualnie według potrzeb.

Pamiętajmy – zdrowe dziąsła są bladoróżowe i nie krwawią!